Wypadki przy pracy
W związku z wykonywaniem przez pracownika czynności służbowych może dojść do wypadku. W konsekwencji Wypadek przy pracy jest jednym z głównych powodów z jakich w każdej w firmie trzeba stale monitorować stan BHP.
Definicja wypadek przy pracy
Za wypadki przy pracy uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące, uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą (art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz. U. Nr 199, poz. 1673, z późn. zm.)
Zapraszamy do Kontaktu |
Związek z pracą
Związek z pracą zachodzi wówczas, gdy istotną przyczyną wypadku jest pełnienie przez pracownika obowiązków wynikających ze stosunku pracy bądź związanych z nim. Okoliczność, że wypadek zdarzył się w czasie przeznaczonym
na pracę (związek czasowy) i w miejscu pracy (związek miejscowy) stwarza domniemanie związku przyczynowego z pracą (chyba że zachodzą okoliczności wykluczające istnienie takiego związku). Związek przyczynowy miedzy wypadkiem a pracą zachodzi wówczas, gdy jedno zdarzenie jest skutkiem drugiego.
Dla oceny zaś, czy ten związek istnieje, bez znaczenia pozostaje okoliczność, czy ma on charakter bezpośredni czy pośredni.
W szczególności związek z pracą zachodzi:
podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych. Na przykład obowiązku wynikającego ze stosunku pracy.
podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności na rzecz pracodawcy, nawet bez polecenia. Na przykład czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy.
Nagłość zdarzenia
Kryterium nagłości przesądza o tym, czy dane zdarzenie zakwalifikuje się jako wypadek przy pracy czy też jako chorobę zawodową. Ustalono wykładnię w orzecznictwie sądowym, Że zdarzenie nagle zachodzi wtedy, gdy nie trwa dłużej niż wynosi czas jednej zmiany roboczej. Nie należy jednak w praktyce tej granicy czasowej traktować jako sztywnej (np. praca w godzinach nadliczbowych), a ocena nagłości powinna być dokonana z uwzględnieniem wszystkich okoliczności danego wypadku.
Uraz
Nastąpiło rozszerzenie definicji wypadku przy pracy o pojęcie „urazu” — uszkodzenia tkanek ciała lub narządów człowieka wskutek działania czynnika zewnętrznego. Bez urazu nie można uznać za wypadek przy pracy zdarzenia. W takich sytuacji mówimy o near miss czyli zdarzenie potencjalnie wypadkowe.
Rodzaje wypadków przy pracy
- śmiertelny wypadek przy pracy — uważa się wypadek, w wyniku którego nastąpiła śmierć w okresie nieprzekraczającym 6 miesięcy od dnia wypadku,
- ciężki wypadek przy pracy — uważa się wypadek, w wyniku którego nastąpiło ciężkie uszkodzenie ciała, takie jak: utrata wzroku, słuchu, mowy, zdolności rozrodczej lub inne uszkodzenie ciała albo rozstrój zdrowia, naruszające podstawowe funkcje organizmu, a także choroba nieuleczalna lub zagrażająca życiu, trwała choroba psychiczna, całkowita lub częściowa niezdolność: do pracy w zawodzie albo trwale, istotne zeszpecenie lub zniekształcenie ciała,
- wypadek zbiorowy — uważa się wypadek, któremu w wyniku tego samego zdarzenia uległy co najmniej dwie osoby.
Pracodawca i Pracownik – jakie obowiązki?
Pracodawca powołując zespół powypadkowy powinien wiedzieć, że w skład zespołu powypadkowego wchodzą:
• pracownik służby bhp (Proinspect)
• przedstawiciel pracowników
Zespół powypadkowy od daty zgłoszenia wypadku ma 14 dni na stworzenie pełnej dokumentacji. W mniejszych zakładach pracy, w których pracodawca nie ma obowiązku tworzenia służby bhp, w skład tego zespołu wchodzi:
• specjalista ds. BHP (Proinspect)
• przedstawiciel pracowników
Pracownik, który uległ wypadkowi, jeżeli stan jego zdrowia na to pozwala, powinien poinformować niezwłocznie swojego przełożonego.
Co w związku z wypadkiem przy pracy należy zrobić?
- zabezpieczyć miejsce wypadku
- zapewnić udzielenie pierwszej pomocy poszkodowanemu pracownikowi
- niezwłocznie zawiadomić właściwego inspektora pracy i prokuratora o śmiertelnym, ciężkim lub zbiorowym wypadku przy pracy
- powołać zespół powypadkowy, który ustali okoliczności i przyczyny wypadku
- podjąć odpowiednie działania, które mają na celu zapobiegać podobnym wypadkom
- sporządzić właściwą dokumentację powypadkową
Rejestracja wypadek przy pracy
Pracodawca prowadzi rejestr wypadków przy pracy na podstawie wszystkich protokołów powypadkowych.
Rejestr ten zawiera:
- imię i poszkodowanego.
- miejsce i datę wypadku.
- informacje dotyczące skutków wypadku dla poszkodowanego,
- datę sporządzenia protokołu powypadkowego.
- stwierdzenie, czy wypadek jest wypadkiem przy pracy,
- datę przekazania do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wniosku o świadczenia z tytułu wypadku przy pracy,
- liczbę dni niezdolności do pracy,
- inne informacje, niebędące danymi Osobowymi, których zamieszczenie w rejestrze jest celowe w tym wnioski i zalecenia profilaktyczne zespołu powypadkowego.
Wypadki traktowane na równi z wypadkami przy pracy
Niektóre wypadki są traktowane na równi z wypadkami przy pracy, chociaż związek z pracą jest dalszy, a niekiedy tylko pochodny. Traktowanie tych wypadków na równi z wypadkami przy pracy wynika przede wszystkim ze społecznego
podejścia ustawodawcy. Należy pamiętać, że w tym przypadku związek wypadku z pracą może zachodzić wtedy, gdy dotyczy osób będących pracownikami zakładu.
Wypadek w drodze do pracy lub z pracy
Za wypadek w drodze do pracy lub z pracy uważa się nagle zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną, które nastąpiło w drodze do lub z miejsca wykonywania zatrudnienia lub innej działalności stanowiącej tytuł ubezpieczenia rentowego, jeżeli droga ta była najkrótsza i nie została przerwana.
Za drogę do pracy lub z pracy uważa się oprócz drogi z domu do pracy lub z pracy do domu również drogę do miejsca lub z miejsca:
- innego zatrudnienia lub innej działalności stanowiącej tytuł ubezpieczenia rentowego,
- zwykłego wykonywania funkcji lub zadań zawodowych albo społecznych,
- zwykłego spożywania posiłków,
- odbywania nauki lub studiów.
Choroby zawodowe
Za chorobę zawodową uważa się chorobę, wymienioną w wykazie chorób zawodowych, jeżeli w wyniku oceny warunków pracy można stwierdzić bezspornie lub z wysokim prawdopodobieństwem, że została ona spowodowana działaniem czynników szkodliwych dla zdrowia występujących w środowisku pracy albo w związku ze sposobem wykonywania pracy, zwanych „narażeniem zawodowym”.
Statystyczna karta wypadku przy pracy
Na podstawie zatwierdzonego protokołu powypadkowego albo na podstawie karty Wypadku, w których stwierdzono, że wypadek jest wypadkiem przy pracy lub Wypadkiem traktowanym na równi z wypadkiem przy pracy , pracodawca jest zobowiązany sporządzić statystyczną kartę wypadku przy pracy.